Arka baş ağrısı neden olur ve nasıl geçer?

Enseden başlayıp tepeye doğru yayılabilen ağrılar, günlük yaşamı sekteye uğratan yaygın bir sorundur. Bu rahatsızlık, basit bir kas gerginliğinden kaynaklanabileceği gibi, dikkat edilmesi gereken altta yatan başka sağlık durumlarının da işareti olabilir.

12 Aralık 2025

Arka Baş Ağrısı: Nedenleri ve Geçirme Yöntemleri


Arka baş ağrısı, başın ense ve boyun bölgesinden başlayıp bazen tepeye doğru yayılabilen, oldukça yaygın ve rahatsız edici bir şikayettir. Genellikle boyun ve sırt bölgesindeki kas, eklem veya sinir problemleriyle ilişkilidir. Ani bir hareketle ortaya çıkabileceği gibi, kronik bir sorunun habercisi de olabilir.

Arka Baş Ağrısının Başlıca Nedenleri

  • Gerilim Tipi Baş Ağrısı: En sık görülen nedendir. Stres, anksiyete, kötü duruş (özellikle uzun süre bilgisayar/telefon kullanımı), yorgunluk ve uykusuzluk, boyun ve kafa derisindeki kasların gerilmesine ve ağrıya yol açar. Ağrı genellikle hafif-orta şiddette, sıkıştırıcı veya basınç hissi şeklindedir.
  • Boyun (Servikojenik) Kaynaklı Ağrı: Boyun omurları, diskleri, eklemleri veya kaslarındaki bir problemden kaynaklanır. Boyun fıtığı, kireçlenme (osteoartrit), whiplash (kamçı) yaralanması, duruş bozukluğu veya boyun kaslarının zorlanması, ağrının enseden başa yayılmasına neden olur.
  • Oksipital Nevralji: Başın arka kısmından, kulak arkalarından ve boyundan gelen sinirlerin (oksipital sinirler) tahriş olması, sıkışması veya iltihaplanması durumudur. Keskin, batıcı, elektrik çarpar gibi veya zonklayıcı şiddetli ağrılarla karakterizedir. Genellikle başın tek tarafında olur.
  • Migren: Migren ağrısı genellikle başın bir yarısında ve şakakta hissedilse de, bazı migren türleri (özellikle baziler migren) öncelikle ense ve başın arka kısmında başlayabilir. Beraberinde bulantı, kusma, ışık ve sese hassasiyet görülebilir.
  • Yüksek Tansiyon (Hipertansiyon): Özellikle ani ve ciddi yükselmelerde, ense kökünde zonklayıcı bir ağrıya neden olabilir. Bu durum acil müdahale gerektirebilir.
  • Diğer Nedenler:
    • Kötü duruş (postür) ve ergonomik olmayan çalışma koşulları.
    • Çene eklemi (TME) problemleri.
    • Ağır fiziksel aktivite veya egzersiz.
    • Bazı ilaçların yan etkisi.
    • Nadiren, beyin kanaması, tümör veya menenjit gibi ciddi durumların belirtisi olabilir. Ani, çok şiddetli, ateş, bilinç bulanıklığı, görme kaybı, konuşma bozukluğu gibi belirtilerle birlikte olan ağrılarda acil tıbbi yardım alınmalıdır.

Arka Baş Ağrısı Nasıl Geçer? Evde Uygulanabilecek Yöntemler

  • Dinlenme ve Stres Yönetimi: Stres kaynaklı ağrılarda derin nefes egzersizleri, meditasyon, kısa molalar vermek ve yeterli uyku çok önemlidir.
  • Sıcak veya Soğuk Uygulama: Kas gerginliği için ensenize 15-20 dakika sıcak kompres (sıcak su torbası, ılık duş) uygulamak kasları gevşetebilir. Ani bir zorlanma sonrası oluşan ağrı ve inflamasyon için ilk 48 saat soğuk kompres (buz torbası) daha etkili olabilir.
  • Hafif Germe ve Egzersizler: Boyun kaslarını nazikçe esnetmek (başı yavaşça bir yana eğmek, çene göğse değdirilmeye çalışmak gibi) ve omuzları yavaşça döndürmek faydalı olabilir. Ancak ağrı şiddetleniyorsa egzersize ara verin.
  • Masaj: Ensedeki gergin kaslara hafif bir masaj yapmak veya yaptırmak kan dolaşımını artırarak rahatlama sağlayabilir.
  • Duruş (Postür) Düzeltme: Bilgisayar başında çalışırken monitörü göz hizasında tutmak, sırtı dik oturmak, telefonu uzun süre boynu eğerek kullanmamak. Masa başı çalışanlar için düzenli ara vermek ve kalkıp dolaşmak önemlidir.
  • Reçetesiz Ağrı Kesiciler: İbuprofen, naproksen veya parasetamol gibi ilaçlar kısa süreli ve doktor önerisiyle kullanılabilir. Sürekli kullanımdan kaçınılmalıdır.

Ne Zaman Doktora Başvurulmalı?

Aşağıdaki durumlarda mutlaka bir doktora (Nöroloji, Fizik Tedavi veya Aile Hekimliği) görünmek gerekir:

  • Ağrı çok şiddetli ve ani başlangıçlıysa ("hayatımda hissettiğim en kötü baş ağrısı" tarifesi).
  • Ateş, boyun tutulması, bilinç bulanıklığı, konuşma güçlüğü, görme kaybı, denge kaybı, kol/bacakta uyuşma veya güçsüzlük gibi nörolojik belirtiler eşlik ediyorsa.
  • Baş ağrısı bir kafa travması (düşme, çarpma) sonrası başladıysa.
  • Ağrı sık tekrarlıyor, giderek şiddetleniyor veya evde uygulanan yöntemlerle geçmiyorsa.
  • 50 yaş üstünde yeni başlayan bir baş ağrınız varsa.

Tıbbi Tedavi Seçenekleri

Doktorunuz teşhise göre şu tedavileri önerebilir:

  • Fizik Tedavi: Postür eğitimi, kas güçlendirme, germe egzersizleri, manuel terapi, ultrason veya TENS gibi modaliteler.
  • İlaç Tedavisi: Kas gevşeticiler, migren önleyici/tedavi edici ilaçlar, sinir ağrısı için bazı antidepresan veya antiepileptik ilaçlar, gerekirse kortikosteroid enjeksiyonları.
  • Oksipital Sinir Blokajı: Oksipital nevraljide, sinir çevresine lokal anestezik enjeksiyonu.
  • Yaşam Tarzı Değişiklikleri: Düzenli, düşük etkili egzersiz (yüzme, yürüyüş), ergonomik düzenlemeler, stres yönetimi teknikleri.

Özetle

Arka baş ağrısı çoğunlukla yaşam tarzı, stres ve duruş bozukluklarından kaynaklanır ve evde uygulanabilecek basit yöntemlerle ve yaşam tarzı değişiklikleriyle kontrol altına alınabilir. Ancak ağrınız şiddetli, inatçı veya başka endişe verici belirtilerle birlikteyse, altta yatan ciddi bir nedeni ekarte ettirmek ve doğru tedaviyi almak için mutlaka bir sağlık uzmanına danışın.

Yeni Soru Sor / Yorum Yap
şifre
Sizden Gelen Sorular / Yorumlar
İlk soruyu siz sormak istermisiniz?
Çok Okunanlar
Haber Bülteni
;