Adet dönemi öncesi baş ağrısı neden olur?

Adet dönemi öncesinde yaşanan baş ağrıları, hormonal değişimlerin yanı sıra birçok faktörün bir araya gelmesiyle ortaya çıkar. Östrojen seviyelerindeki dalgalanmalar, prostaglandin artışı, vücuttaki sıvı dengesizlikleri ve yaşam tarzı etmenleri, bu dönemdeki şikayetlerin temelini oluşturur.

12 Aralık 2025

Adet Dönemi Öncesi Baş Ağrısının Nedenleri: Hormonlar ve Ötesi


Adet dönemi öncesi (genellikle reglden birkaç gün önce) yaşanan baş ağrıları, özellikle migren tipi ağrılar, oldukça yaygın bir şikayettir. Bu durum tıpta "menstrüel migren" veya "adet ile ilişkili baş ağrısı" olarak adlandırılır. Temel neden, adet döngüsü boyunca yaşanan hormonal dalgalanmalardır, ancak tek sebep bu değildir.

1. Ana Tetikleyici: Östrojen Hormonundaki Ani Düşüş

Adet döngüsünün ikinci yarısında (luteal faz) yumurtlama sonrası östrojen ve progesteron hormonları yükselir. Regl başlamadan hemen önce, bu hormonların seviyeleri hızla düşer. Özellikle östrojendeki bu ani düşüş,beyin kimyasalları ve kan damarları üzerinde etkili olarak baş ağrısını, özellikle de migreni tetikler. Östrojenin, ağrıyı düzenleyen beyin kimyasalları (serotonin gibi) üzerinde etkisi olduğu düşünülmektedir. Hormon seviyeleri düştüğünde, bu denge bozulur ve ağrı eşiği düşer.

2. Diğer Katkıda Bulunan Faktörler

Adet öncesi dönem (PMS), sadece hormonal değişimlerden ibaret değildir. Bu dönemde vücutta meydana gelen diğer değişiklikler de baş ağrısını şiddetlendirebilir:

  • Prostaglandin Artışı: Regl başlamadan salınmaya başlayan bu kimyasallar, rahim kasılmalarını sağlarken, sistemik etki gösterip iltihaplanmayı artırabilir ve damarları etkileyerek baş ağrısına yol açabilir.
  • Su ve Tuz Tutulumu (Ödem): Hormonal değişimler vücudun su ve tuz tutmasına neden olabilir. Bu da dokularda hafif şişmeye ve baş ağrısına sebep olabilir.
  • Stres ve Duygudurum Değişiklikleri: PMS döneminde yaşanan sinirlilik, kaygı ve stres, baş ağrısı için bilinen güçlü tetikleyicilerdir.
  • Uyku Düzenindeki Değişiklikler: Bu dönemde uykuya dalma güçlüğü veya uyku kalitesinde düşüş görülebilir, bu da baş ağrısını provoke edebilir.
  • Beslenme Alışkanlıkları: PMS'de artan tatlı isteği nedeniyle aşırı şeker tüketimi veya öğün atlama kan şekerinde dalgalanmalara, bu da baş ağrısına neden olabilir. Ayrıca çikolata, eski peynir, kafein gibi bazı gıdalar hassas bireylerde tetikleyici olabilir.
  • Dehidrasyon (Vücudun Susuz Kalması): Yeterli su içmemek, baş ağrısının en yaygın nedenlerinden biridir ve PMS döneminde bu risk artabilir.

3. Kimler Daha Fazla Risk Altında?

  • Migren öyküsü olan kadınlar.
  • Doğum kontrol hapı kullanan veya hormon replasman tedavisi gören kadınlar (özellikle hapların içerdiği östrojen miktarı düşükse veya haplı olmayan dönemde).
  • Ailesinde migren öyküsü bulunanlar.
  • Stresli bir yaşam tarzı olanlar.

Ne Zaman Doktora Başvurulmalı?


Baş ağrıları hayat kalitenizi ciddi şekilde etkiliyorsa, ayda birkaç kez oluyorsa, normal ağrı kesicilere yanıt vermiyorsa veya ani, çok şiddetli, "hayatımda yaşadığım en kötü baş ağrısı" olarak tarif edilen bir ağrı yaşıyorsanız mutlaka bir nöroloji doktoruna başvurmalısınız. Doktorunuz, ağrılarınızın tipini teşhis ederek (gerilim tipi, migren vb.) size özel bir tedavi planı oluşturacaktır. Bu plan, atak tedavisi (ağrı başladığında alınan ilaçlar) ve koruyucu tedavi (ağrıları önlemeye yönelik düzenli ilaçlar veya yaşam tarzı değişiklikleri) içerebilir.

Özetle:


Adet öncesi baş ağrılarının ardında yatan ana mekanizma, östrojen hormonundaki düşüştür. Ancak bu hormonal değişim, vücutta bir dizi zincirleme reaksiyonu (kimyasal değişiklikler, ödem, duygudurum dalgalanmaları) tetikleyerek baş ağrısını ortaya çıkarır veya şiddetlendirir. Bu durum normal olarak kabul edilse de, şiddetli ve yaşamı etkileyen boyuttaysa tıbbi destek almak önemlidir.

Yeni Soru Sor / Yorum Yap
şifre
Sizden Gelen Sorular / Yorumlar
İlk soruyu siz sormak istermisiniz?
Çok Okunanlar
Haber Bülteni
;