Baş ağrıları kaç türde görülür?

Baş ağrıları, yaşam kalitesini önemli ölçüde etkileyen ve farklı nedenlere dayanan yaygın bir sağlık sorunudur. Bu rehber, baş ağrılarını primer ve sekonder olarak iki ana gruba ayırarak migren, gerilim tipi ve küme baş ağrısı gibi yaygın türlerin yanı sıra altta yatan ciddi tıbbi durumlarla ilişkili ağrıları da ele almakta, belirtiler, tetikleyiciler ve ne zaman tıbbi yardım alınması gerektiği konusunda önemli bilgiler sunmaktadır.

12 Aralık 2025

Baş Ağrısı Türleri: Kapsamlı Bir Rehber


Baş ağrıları, neredeyse herkesin hayatının bir döneminde deneyimlediği yaygın bir sağlık sorunudur. Uluslararası Baş Ağrısı Derneği'nin (IHS) sınıflandırmasına göre baş ağrıları, temel olarak iki ana kategoride ve yüzlerce alt tipte incelenir. Ancak genel olarak, baş ağrıları primer (birincil) ve sekonder (ikincil) olmak üzere iki ana türde görülür. Bu ana türlerin altında çok sayıda spesifik baş ağrısı tipi bulunmaktadır.

1. Primer (Birincil) Baş Ağrıları

Bu gruptaki baş ağrılarının altında yatan başka bir hastalık yoktur. Ağrının kendisi asıl problemdir. En sık görülen baş ağrıları bu grupta yer alır.

  • Migren: Genellikle zonklayıcı, şiddetli, tek taraflı (bazen iki taraflı) bir ağrıdır. Bulantı, kusma, ışık ve sese hassasiyet (fotofobi ve fonofobi) sıklıkla eşlik eder. Auralı (görsel veya duyusal belirtilerle) ve aurasız olmak üzere ikiye ayrılır. Ataklar halinde gelir.
  • Gerilim Tipi Baş Ağrısı (GTBA): En yaygın görülen baş ağrısı türüdür. Başın çevresinde bir bant varmışçasına, hafif-orta şiddette, sıkıştırıcı veya basınç hissi veren bir ağrıdır. Stres, yorgunluk, kötü duruş ve uykusuzluk başlıca tetikleyicileridir. Episodik (aralıklı) ve kronik (sürekli) formları vardır.
  • Küme Baş Ağrısı: Şiddetli, delici, göz çevresinde veya şakakta yoğunlaşan, genellikle tek taraflı bir ağrıdır. "Küme" dönemleri adı verilen, haftalar veya aylar süren atak kümeleri halinde gelir. Atak sırasında ağrı tarafında gözde kızarma, yaşarma, burun tıkanıklığı veya alında terleme görülebilir. Erkeklerde daha sık rastlanır.
  • Diğer Primer Baş Ağrıları: Bunlar daha nadir görülen ancak primer kategoride sınıflandırılan ağrılardır. Örneğin; öksürük, egzersiz, cinsel aktivite gibi fiziksel eforla tetiklenen baş ağrıları veya hipnik baş ağrısı (genellikle yaşlılarda, uyku sırasında gelen ağrılar).

2. Sekonder (İkincil) Baş Ağrıları

Bu baş ağrıları, altta yatan başka bir tıbbi durumun belirtisi veya sonucu olarak ortaya çıkar. Nedeni teşhis ve tedavi edilmelidir. Çok geniş bir yelpazede yüzlerce farklı nedeni olabilir.

  • Travma Sonrası Baş Ağrıları: Kafa veya boyun travması sonrası gelişen ağrılar.
  • Damarsal (Vasküler) Kökenli Baş Ağrıları: Beyin damar hastalıklarıyla ilişkilidir. Örneğin; inme (felç), beyin kanaması, beyin anevrizması, dev hücreli arterit (temporal arterit).
  • Beyin Tümörü ile İlişkili Baş Ağrıları: Tümörün kendisinin veya kafa içi basıncı artırmasının neden olduğu ağrılar.
  • Enfeksiyon Kaynaklı Baş Ağrıları: Menenjit, ensefalit, sinüzit gibi enfeksiyonların neden olduğu ağrılar.
  • Madde Kullanımı veya Yoksunluğuna Bağlı Baş Ağrıları: Aşırı ağrı kesici kullanımına bağlı baş ağrısı (ilaç aşırı kullanım baş ağrısı), alkol, kafein yoksunluğu gibi nedenlerle oluşan ağrılar.
  • Boyun, Göz, Kulak, Diş Problemlerine Bağlı Baş Ağrıları: Servikojenik baş ağrısı (boyun kaynaklı), glokom (göz tansiyonu), diş çürüğü veya çene eklemi problemleri gibi durumlar.
  • Psikiyatrik Bozukluklarla İlişkili Baş Ağrıları: Özellikle anksiyete ve depresyonla birlikte görülebilir.

Önemli Not:

Baş ağrınız ani ve çok şiddetli başladıysa, "hayatımın en şiddetli baş ağrısı" olarak tanımlıyorsanız, ateş, ense sertliği, bilinç bulanıklığı, görme kaybı, konuşma güçlüğü, kol/bacakta güçsüzlük ile birlikteyse veya daha önce yaşamadığınız türdeyse, kafa travması sonrası ortaya çıktıysa acil tıbbi yardım almalısınız. Bu belirtiler sekonder ve ciddi bir nedene işaret ediyor olabilir.

Doğru teşhis ve etkili tedavi için baş ağrınızın tipinin bir nöroloji uzmanı tarafından değerlendirilmesi çok önemlidir. Doktorunuz, ağrınızın özelliklerini, sıklığını, süresini ve eşlik eden belirtileri sorgulayarak ve gerekli görürse tetkikler yaparak size en uygun tedavi planını oluşturacaktır.

Yeni Soru Sor / Yorum Yap
şifre
Sizden Gelen Sorular / Yorumlar
İlk soruyu siz sormak istermisiniz?
Çok Okunanlar
Haber Bülteni
;