Beyincik sarkması baş ağrısı yapar mı?

Özellikle öksürme veya hapşırma gibi ani hareketlerle tetiklenen, enseden yayılan şiddetli baş ağrıları, beyincik sarkmasının (Chiari Malformasyonu) karakteristik bir işareti olabilir. Bu durum, beyin omurilik sıvısının dolaşımını etkileyerek denge problemleri, uyuşma ve görme bozuklukları gibi başka nörolojik belirtilere de yol açabilir.

12 Aralık 2025

Evet, beyincik sarkması (Chiari Malformasyonu) şiddetli ve karakteristik baş ağrılarına neden olabilir. Bu ağrı, durumun en tipik ve sık görülen belirtilerinden biridir.


Beyincik Sarkması (Chiari Malformasyonu) Nedir?


Beyincik sarkması, beyinciğin alt kısmının (bademciklerinin) doğuştan veya sonradan gelişen nedenlerle kafatasının tabanındaki açıklıktan (foramen magnum) aşağıya, omurilik kanalına doğru sarkması durumudur. Bu sarkma, beyin omurilik sıvısının (BOS) dolaşımını engelleyerek ve beyin sapı ile omuriliğe baskı yaparak çeşitli şikayetlere yol açar.

Nasıl Bir Baş Ağrısı Yapar?


Chiari'ye bağlı baş ağrısı genellikle çok özelliklidir:
  • Yer: Ağrı en sık ense ve kafanın arka alt kısmında (oksipital bölge) hissedilir. Bazen alın bölgesine de yayılabilir.
  • Karakter: Genellikle zonklayıcı, basınç hissi veren veya batıcı bir ağrıdır.
  • Tetikleyici Faktörler: En belirgin özelliği, ani fiziksel aktivitelerle özellikle öksürme, hapşırma, ıkınma, gülme veya ağır kaldırma gibi kafa içi basıncını artıran hareketlerle şiddetlenmesi veya tetiklenmesidir. Bazen boynu geriye doğru bükmek de ağrıyı artırabilir.
  • Süre: Bu tür aktivitelere bağlı ağrılar genellikle birkaç saniye ile birkaç dakika sürer, ancak bazı hastalarda daha uzun süreli ve sürekli bir ağrı da olabilir.

Baş Ağrısı Neden Olur?

Ağrının temel nedeni, sarkan beyincik bademciklerinin foramen magnum denen dar boşlukta baskı yapması ve buradaki sinir dokularını (beyin sapı, üst boyun omuriliği) irrita etmesidir. Ayrıca, BOS dolaşımının engellenmesi sonucu oluşan basınç değişiklikleri ve beyin omurilik sıvısının birikmesi (siringomiyeli) de ağrıya katkıda bulunur.

Baş Ağrısına Eşlik Edebilecek Diğer Belirtiler

Chiari malformasyonu sadece baş ağrısı değil, sinir sisteminin farklı bölgelerine yaptığı baskıya bağlı çeşitli belirtilere de yol açabilir:
  • Boyun ağrısı ve sertliği
  • Denge problemleri, yürümede güçlük, koordinasyon bozukluğu (beyincik baskısına bağlı)
  • Baş dönmesi (vertigo )
  • Çift görme, bulanık görme, ışığa hassasiyet, gözlerde istemsiz hareket (nistagmus )
  • Yutma güçlüğü, boğuk ses, öksürük (beyin sapı baskısına bağlı)
  • Uyuşma, karıncalanma (özellikle ellerde ve kollarda), güçsüzlük
  • Kulak çınlaması (tinnitus ) veya işitme problemleri
  • Uyku apnesi veya uykuda nefes durması

Tanı ve Tedavi

  • Tanı: Beyincik sarkmasının tanısı için en değerli görüntüleme yöntemi Manyetik Rezonans Görüntüleme (MRG)'dir. MR, sarkmanın derecesini, BOS akışını ve sıklıkla eşlik eden siringomiyeli (omurilik içinde kist) gibi durumları net olarak gösterir.
  • Tedavi: Tedavi, belirtilerin şiddetine ve hastanın durumuna göre belirlenir.
  • Belirti göstermeyen (asemptomatik) hastalar: Genellikle düzenli takip ve MR ile izlem yeterlidir. Ağrı kesiciler baş ağrısı ataklarında kullanılabilir.
  • Şiddetli belirtileri olan veya ilerleyici nörolojik kaybı olan hastalar: Cerrahi müdahale gerekebilir. En yaygın ameliyat posterior fossa dekompresyonu 'dur. Bu ameliyatta kafatasının arka kısmındaki kemik açılarak beyincik üzerindeki baskı azaltılır ve BOS dolaşımı iyileştirilir. Cerrahi, özellikle öksürük-hapşırıkla tetiklenen şiddetli baş ağrılarını genellikle büyük ölçüde geçirir veya hafifletir.

Sonuç Olarak:

Özellikle öksürük, hapşırık ve ıkınma gibi aktivitelerle tetiklenen, ense/kafa arkası kökenli şiddetli baş ağrılarınız varsa,bu durum beyincik sarkması (Chiari Malformasyonu) gibi yapısal bir problemi işaret ediyor olabilir. Bu tür bir ağrınız mevcutsa, mutlaka bir nöroloji veya beyin ve sinir cerrahisi (nöroşirürji) uzmanına başvurmanız ve gerekli görüntüleme tetkiklerini yaptırmanız önemlidir. Erken tanı ve uygun tedavi, kalıcı nörolojik hasarları önlemede kritik rol oynar.

Yeni Soru Sor / Yorum Yap
şifre
Sizden Gelen Sorular / Yorumlar
İlk soruyu siz sormak istermisiniz?
Çok Okunanlar
Haber Bülteni
;